Non-fictie

Robbert Jan heeft veel boeken geschreven over de geschiedenis, de natuur en het landschap van Zeeland. Soms deed hij dat in samenwerking met anderen. Zijn laatste non-fictiewerk betreft een trilogie over Zeeland tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Hieronder volgen alle boeken die hij heeft geschreven, vanaf het meest recente werk tot aan het eerste boek in 1996.

Strijd in Zeeland

ISBN: 9789463383851
Paperback / softback
Aantal pagina’s: 154
Publicatie datum: 04-04-2018
Prijs: € 12.95

Strijd om Zeeland

In augustus 1944 trokken de geallieerde troepen van de kusten van Normandië snel West-Europa binnen. Op 4 september werd Antwerpen weliswaar bevrijd, maar de geallieerde troepen hadden grote moeite met de aanvoer van voorraden. Na de mislukte ‘Operatie Market Garden’ bij Arnhem werd besloten de toegang tot Antwerpen over de Westerschelde te veroveren voor het transport van de zo noodzakelijke bevoorrading. ‘De slag om de Schelde’ begon. In dit derde en laatste deel van deze serie over Zeeland in de Tweede Wereldoorlog staat die strijd centraal, die zich zowel ter land, ter zee als in de lucht afspeelde.

Zeeland in bezettingstijd

ISBN: 9789463382755
Paperback / softback
Aantal pagina’s: 128
Publicatie datum: 08-01-2018
Prijs: € 12,95

Zeeland in bezettingstijd

In augustus 1944 trokken de geallieerde troepen van de kusten van Normandië snel West-Europa binnen. Op 4 september werd Antwerpen weliswaar bevrijd, maar de geallieerde troepen hadden grote moeite met de aanvoer van voorraden. Na de mislukte ‘Operatie Market Garden’ bij Arnhem werd besloten de toegang tot Antwerpen over de Westerschelde te veroveren voor het transport van de zo noodzakelijke bevoorrading. ‘De slag om de Schelde’ begon. In dit derde en laatste deel van deze serie over Zeeland in de Tweede Wereldoorlog staat die strijd centraal, die zich zowel ter land, ter zee als in de lucht afspeelde.

Zeeland vecht door

ISBN: 9789463381314
Paperback / softback
Aantal pagina’s: 118
Publicatie datum: 12-04-2017
Prijs: € 12,95

Zeeland vecht door

Zeeland is altijd van groot strategische belang geweest. Dat bleek ook in 1940. Na de capitulatie op 15 mei van de rest van Nederland vocht Zeeland door, met name om de daar gelegerde Franse troepen gelegenheid te geven de Duitse opmars te vertragen en zich terug te trekken naar België en later Noord-Frankrijk. De Duitsers kenden niet veel moeite om de provincie te veroveren, mede door het ontbreken van serieus verzet door gedemoraliseerde en slecht geleide troepen. Het waren voornamelijk de Fransen die trachtten de opmars van de vijand te stoppen en daar forse verliezen bij leden. De verwoestingen waren er echter niet minder om; veel infrastructuur werd vernietigd, evenals de historische binnenstad van Middelburg en de havens van Vlissingen en Breskens. De laatste (Belgische) troepen verlieten op 27 mei Nederlands grondgebied, een dag voordat België capituleerde.

Theo Voorzaat - De Illusie / The Illusion

ISBN: 9789074576840
Paperback
Aantal pagina’s: 160
Publicatie datum: 01-01-2017
Vertaling door Willem Bek

Theo Voorzaat - De Illusie / The Illusion

Theo Voorzaat is een schilder uit het Zeeuwse Dreischor. Hij is internationaal bekend met zijn schilderijen waarin teloorgang, verval en het eindige van alles centraal staan. De moderne wereld met nieuwe technieken, afbraak van het oude en de bouw van mensvreemde bouwsels is Voorzaat duidelijk een doorn in het oog. Het werk van Voorzaat wordt tot het Nederlands Realisme gerekend. Hij werkt samen met Galerie Lieve Hemel in Amsterdam. Robbert Jan Swiers heeft met dit boek de schilder willen vinden achter de schilderijen. Door een aantal interviews met Voorzaat en diens galeriehouder Koen Nieuwendijk is hij daar zeker in geslaagd. Het boek bestaat voor het grootste deel uit de schilderijen die Voorzaat heeft gemaakt tussen 1973 en 2006. Het boek is verschenen ter gelegenheid van de overzichtstentoonstelling van het werk van Voorzaat in het Marie Tak van Poortvliet Museum in Domburg.

Het verhaal van Zeeland

ISBN: 9789065508430
Paperback
Aantal pagina’s: 310
Publicatie datum: 01-05-2005
Winnaars Zeeuwse Boekenprijs 2005

Het verhaal van Zeeland

Voortbouwend op het werk van illustere voorgangers vertellen Jan Kuipers en Robbert Jan Swiers ‘hun’ verhaal van Zeeland. In zeven hoofdstukken geven zij een kleurrijk en veelzijdig beeld van de historische ontwikkelingen vanaf de prehistorie tot het jaar 2005. Het verhaal van Zeeland is een boek over mensen die het gebied in bezit namen, het verlieten en toch weer terugkeerden. Het is ook het verhaal van landschappen, die steeds meer cultuurlandschappen werden naarmate de mens er zich nadrukkelijker mee bemoeide. En het is het verhaal van de verhouding tot de zee, bondgenoot en erfvijand, die kansen schiep en dromen de grond in boorde, die getemd werd en zich daaraan ontworstelde, die rijkdom verschafte maar bewoners ook aan de bedelstaf hielp of het leven benam.

'Een gulle klassikale lach is niet misplaatst'

ISBN: 90-74576-46-x
Geschiedenis van het christelijk voortgezet onderwijs op Walcheren 1864-2004
Uitgeverij Den Boer / De Ruiter i.s.m. de Christelijke Scholengemeenschap Walcheren, januari 2004

'Een gulle klassikale lach is niet misplaatst'

De geschiedenis van het christelijk voortgezet onderwijs op Walcheren begon in maart 1864, toen een ‘opwekking’ werd gedaan onder de bevolking van Middelburg voor steun aan de stichting van een christelijke school. Deze school, die bekend werd als de Bogardstraatschool, begon als lagere school, maar bood meteen al de mogelijkheid voor uitgebreid en meer uitgebreid lager onderwijs. De school was bedoeld voor jongens uit de elite. Vrijwel tegelijkertijd werd een lagere school gesticht voor kinderen van ‘minvermogende ouders’, de zogenaamde klompenschool, gesticht vanuit de diaconie. De eliteschool fuseerde in 1902 met de meisjesschool, ook een mulo, en kwam terecht in de Singelstraat in Middelburg. Daar heeft de school, onder de naam Burgerschool, jaren bestaan, tot hij in de jaren vijftig van de twintigste eeuw in een nieuw gebouw terecht kwam aan de Olmenlaan en de naam veranderde in Griffioenschool. Deze school fuseerde in de jaren tachtig met de Oranje Nassaumavo om onder laatstgenoemde naam vanaf 1995 op te gaan in de grote Christelijke Scholengemeenschap Walcheren. Het gaat dan om 140 jaar christelijk voortgezet onderwijs op Walcheren. Dit boek probeert antwoord te geven op de vraag hoe dit onderwijs kon ontstaan, welke maatschappelijke factoren daarbij een rol speelden, welke mensen er waren betrokken bij de oprichting, wat de invloed was vanuit de landelijke (politieke) ontwikkelingen en waarom juist op dat moment een bepaalde school het licht zag. Dit boek gaat over de voorgangers van de CSW, die alle bij elkaar nu onder één paraplu een gevarieerd onderwijsaanbod aan kinderen van twaalf tot achttien jaar verzorgen.

Oosterscheldepad

ISBN: 90.70601.84.2
Wandelen rondom het
Nationaal Park
Oosterschelde
(Streekpad 15)
(met Teun van Elsacker)
Uitgeverij NIVON, Amsterdam 2003

Oosterscheldepad

Deze gids is uw reisgenoot voor het Oosterscheldepad. De route is stap voor stap beschreven en gedetailleerd in kaart gebracht. Samen met de bewegwijzering zal het vinden van de route niet moeilijk meer zijn. Alle informatie over voorzieningen langs de route vindt u in de gids terug. De kaarten, de serviceblokjes bij de routebeschrijving en de overzichten achterin de gids helpen u op weg. De gids geeft daarnaast een schat aan informatie over het landschap. Wij wensen u met deze wandelgids vele uren wandelplezier en voor- en napret.

'een zeer aangename panorama'

ISBN: 9074576419
Paperback
Aantal pagina’s: 64
Publicatie datum: 01-01-2003
Illustraties: Erik van Ommen

'een zeer aangename panorama'

De gebieden van Staatsbosbeheer op Walcheren staan bol van de geschiedenis en de natuur. Auteur Robbert Jan Swiers en illustrator Erik van Ommen trokken er samen op uit om de vele wetenswaardigheden en de sfeer vast te leggen in woord en beeld. Beiden nemen de lezer mee op een tocht tussen Veere en Rammekens, langs de kust van Walcheren. Verhalen van lang geleden komen weer tot leven en de huidige natuurwaarden worden op een levendige wijze over het voetlicht gebracht. De meeste terreinen van Staatsbosbeheer zijn toegankelijk voor het publiek. Met dit boek in de hand nodigt Staatsbosbeheer de lezer uit de gebieden in te trekken op zoek naar het verleden en de natuur.

Industorie (2001)

ISBN: –

Industorie (2001)

De Werkgroep industrieel erfgoed Zeeland (de WieZ) vraagt aandacht voor het behoud van een bijzondere stoommachine met electrogenerator, die zij graag voor het in de Kanaalzone van Zeeuwsch-Vlaanderen gelegen Sluiskil zou willen behouden. Daar is de medewerking van verschillende instanties voor nodig. En daarvoor is deze folder geschreven.

In het kielzog van de kogge (2001)

ISBN: –

In het kielzog van de kogge (2001)

In de Zak van Zuid-Beveland zijn op veel plaatsen de getuigen te zien van de eeuwenoude strijd tegen het water. Het gaat dan om dijken, stuwen, keersluizen, dijkcoupures (doorsneden in een dijk), duikers, bruggen enzovoorts. Aan de hand van een routebeschrijving kan de bezoeker van het gebied de bezienswaardigheden vinden.

Middeleeuwse kerken

ISBN: –

Middeleeuwse kerken

In de Zak van Zuid-Beveland is nog een aantal kerken te vinden die een middeleeuwse oorsprong hebben. Het gaat dan om onder meer de godshuizen in Nisse, ‘s-Heer Abtskerke, ‘s-Gravenpolder en Baarland. In die kerken zijn soms nog fraaie herinneringen aan oude tijden te vinden, zoals kerkklokken, een doopvat, schandstenen en beeldhouwwerk. Met deze folder in de hand wordt het gebied nóg aantrekkelijker om te bezoeken.

Verdedigingswerken in de Zak van Zuid-Beveland

ISBN: –

Verdedigingswerken in de Zak van Zuid-Beveland

In de Zak van Zuid-Beveland herinneren resten van verdedigingswerken aan diverse periodes van de geschiedenis. Zo zijn er nog resten te vinden van kasteelbergen, een middeleeuws kasteel, een fort en bunkers.De folder kent een algemene inleiding over verdedigingswerken.

ZBM special

ISBN: –

ZBM special

Het Zeeuws Biologisch Museum heeft een Zeeuwse heemtuin, de Hortus Zelandia. Aan de hand van deze folder is de tuin te bezoeken en wordt informatie gegeven over de onderdelen ervan.

Land in zicht!

ISBN: 90.71565.73.4
Natuur tussen zee en vroon (met Karen Kroese en Wim van Wijngaarden)
Provincie Zeeland, Middelburg 2003

Land in zicht!

Van de zee tot en met het vroon schetst dit boek het ontstaan en de natuur van de Zeeuwse kust. De Voordelta, met zandplaten vol zeehonden. Het strand, met aanspoelsels en bezoekers uit alle windstreken. De duinen, van kleine hoopjes zand tot uitgestrekte, golvende heuvelpartijen. Struiken, bossen en het kale vroongebied, grenzend aan de Zeeuwse polders. Ze passeren allemaal de revue. De Zeeuwse kust, onder druk van recreatie en toerisme, laat zich in Land in zicht! van zijn meest natuurlijke kant zien. De mens neemt een bescheiden plaats in. Planten en dieren van het gebied komen uitgebreid aan bod. De vele kleurenfoto’s en aquarellen (van Adri Karman) maken dit boek tot een feest voor het oog.

Het grote blauw

ISBN: 90.71565.65.3
De natuur in de Zeeuwse Deltawateren, Provincie Zeeland, Middelburg 2001

Het grote blauw

Westerschelde, Oosterschelde, Veerse Meer, Krammer/Volkerak, Grevelingen, Zoommeer, Markiezaatsmeer; allemaal wateren in en om Zeeland die hun eigen geschiedenis kennen, hun eigen natuur hebben en hun eigen toekomst. De Zeeuwse Deltawateren zijn nu en de komende jaren onderwerp van vele discussies. In de huidige vorm ontstaan na het Deltaplan zijn ze min of meer hun eigen weg gegaan, waarbij de Westerschelde de laatste niet afgesloten zeearm is en belangrijk voor havenactiviteiten. De verdieping van de Westerschelde en de natuurcompensatie die naar aanleiding daarvan moet plaatsvinden is in volle gang. Het is de vraag of er nog een derde verdieping moet komen. De Oosterschelde is een Nationaal Park geworden. De natuurwaarden staan hier hoog in het vaandel. Het Veerse Meer moet een inlaat krijgen om de waterkwaliteit te verbeteren. In en rond de Deltawateren zijn natuurontwikkelingsprojecten uitgevoerd of nog in uitvoering. Meer plannen liggen op de plank. Alle reden dus om in dit tweede deel van de natuurhistorische reeks de aandacht te vestigen op ‘Het grote blauw’.

"Tijdperken der voorweereld"

ISBN: 90.72146.38.7
De Meester van der Heijen-groeve in Nieuw-Namen
Uitgeverij NRI, Middelburg 2001

"Tijdperken der voorweereld"

Weinig mensen weten dat zich in het grensdorp Nieuw-Namen (in oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen) een uniek deel van Nederland bevindt. Hier komen in de vorm van de heuvel ‘de Kauter’ oeroude aardlagen aan de oppervlakte. Na decennia lang te zijn geëxploiteerd als zandgroeve en vuilstort is een deel van de zandafgravingen in 1983 aan een nieuw bestaan begonnen onder de naam ‘De meester Van der Heijden-groeve’. Jaarlijks bezoeken zo’n 1.500 belangstellenden de groeve. Voor hen is dit boek geschreven. Het gaat over de prehistorische mens die als eerste dit gebied in bezit nam, de Middeleeuwen met het welvarende pelgrimsdorp Hulsterloo (waar zich het vermaarde dierenepos Van den vos Reynaerde afspeelde), de inundaties van De Opstand (1568-1648), de forten, schansen en redoutes, de inpolderingen, het ontstaan van Nieuw-Namen als dorp rond 1860 en de geologie van de groeve. Bijzondere mensen passeren de revue en komen aan het woord. Zij zijn het geweest die dit dorp en zijn ‘schat’ voor verder verval hebben behoed en zich hebben ingezet voor onderzoek en de verspreiding van de opgedane kennis over ‘hun’ Kauter. ‘Tijdperken der Voorweereld’ is dan ook aan hen opgedragen

Tussendijks

ISBN: 90.71565.63.7
Natuur in Zeeuwse polders, Provincie Zeeland, Middelburg 2000

Tussendijks

Wat is er Zeeuwser dan polders? In een voortdurende strijd met het water zijn de polders ontstaan. Eerst werden dammen en dijken aangelegd ter verdediging van de belangen van Vlaamse abdijen en particulieren in de wolhandel. Later ontstonden flinke polders ten gevolge van landuitbreidingsplannen voor de voedselvoorziening van de in aantal toegenomen bevolking. In de polders is ook een gevecht geleverd: met het overtollige regenwater en – aan de randen, in karrevelden en inlagen – de zoute kwel die vanuit de zee onder de dijken door kwam. Polders kenden een rijk dierlijk en plantaardig leven, dat vooral in de loop van de twintigste eeuw ernstig werd aangetast door ruilverkavelingen, gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest. Nu we aan het begin van de eenentwintigste eeuw staan, bruist het van de activiteiten om de natuur weer een kans te geven in de Zeeuwse polders. Dit boek schetst het ontstaan, de geschiedenis en de natuur van de polders. Aan bod komen ook de al uitgevoerde natuurprojecten en de plannen voor de toekomst. De polders schrijven opnieuw geschiedenis.

Uilenpad

ISBN: 90.5028.118.4
Impressies van de Zak van Zuid-Beveland (met Erik van Ommen)
Uitgeverij RegioProjekt / De Koperen Tuin, Groningen/Goes 1999
In het Duits vertaald onder de titel Zwischen den Deichen.

Uilenpad

De Zak van Zuid-Beveland is een kleinschalig, afwisselend en kwetsbaar landschap. Tussen een wirwar van dijken liggen eeuwenoude dorpen omringd door akkers, boomgaarden, weilanden en meidoornhagen. Buiten en vlak achter de zeedijken is een gebied te vinden van schorren, slikken en inlagen. In deze omgeving groeien bijzondere planten en leven zeldzame dieren. Voor Uilenpad legde beeldend kunstenaar Erik van Ommen dit unieke gebied vast in aquarel, ets en tekening. Robbert Jan Swiers beschreef zijn indrukken van het landschap en zijn bewoners. Samen ontwikkelden ze vier wandel- of fietsroutes die u in staat stellen zelf de meest karakteristieke en verborgen plekjes van dit deel van het Zeeuwse land te verkennen.

Een wandeling door de Manteling

ISBN: 90.72138.53.8
Cultuur en natuur aan de noordkust van Walcheren (met Anton van Haperen), Uitgeverij De Koperen Tuin, Goes 1996

Een wandeling door de Manteling

Vanwege de combinatie van bos, duin en strand trekt de Walcherse kust jaarlijks honderdduizenden bezoekers. In dat kustgebied neemt de Manteling een bijzondere plaats in. De basis voor het binnenduinlandschap is er eeuwen geleden gelegd, toen er buitenplaatsen werden gesticht. Op het eind van de twintigste eeuw is voor de Manteling weer een periode van vernieuwing en bloei aangebroken. Het gebied is een ontdekkingstocht waard. Een wandeling door de Manteling leidt de bezoeker o.a. naar het eeuwenoude eikenstruweel en de romantisch gelegen goudvissenkom. Het boek vertelt over de rijke geschiedenis van dit gebied en over de natuur en het landschap. Het bevat onder meer een rijkelijk geïllustreerde beschrijving van een wandelroute door het bos, de duinen en langs het strand, waarbij de ogen worden geopend voor het bijzondere dat deze omgeving te bieden heeft.

Mooi Walcheren (met Jan J. B. Kuipers)

ISBN: 90.72138.52.X
Cultuur en natuur aan de noordkust van Walcheren (met Anton van Haperen), Uitgeverij De Koperen Tuin, Goes 1996

Mooi Walcheren (met Jan J. B. Kuipers)

Voor de Tweede Wereldoorlog heette Walcheren ‘de tuin van Zeeland’. Tijdens de oorlog werd het eiland zwaar getroffen. Na de bevrijding lag Walcheren door verwoestende bombardementen en de inundatie, er ontredderd bij. De wederopbouw werd echter onmiddellijk aangepakt en spoedig trok het eiland jaarlijks weer duizenden bezoekers, die er komen genieten van het mooie dat Walcheren te bieden heeft.
Mooi Walcheren toont de rijkdom van het eiland. Het boek geeft een beeld van het landschap, de natuur, de geschiedenis en de bewoners. De steden, dorpen en gehuchten worden een voor een beschreven, waarbij van Middelburg, Vlissingen en Veere een plattegrond is opgenomen. Door de combinatie van oude foto’s en prenten en recent fotomateriaal geeft het boek een goed beeld van Walcheren in heden en verleden.